- μισθοφόροι
- Επαγγελματίες αξιωματικοί ή στρατιώτες οι οποίοι μισθώνονται από πρόσωπα, οργανώσεις, πόλεις ή κράτη. Σύμφωνα με την άποψη του Αριστοτέλη, οι μ. εμφανίστηκαν ταυτόχρονα με τα τυραννικά καθεστώτα. Οι αρχαίοι τύραννοι, όπως ο Πεισίστρατος, ο Γέλων, ο Ιέρων και άλλοι αναρριχήθηκαν στην εξουσία, χρησιμοποιώντας μισθοφορικούς στρατούς. Σταδιακά ο θεσμός των μ. επικράτησε στις περισσότερες κοινωνίες της αρχαιότητας. Στην Αίγυπτο, ο Ψαμμήτιχος B’ είχε στον στρατό του Έλληνες μ., που κατάγονταν κυρίως από Ίωνες και Κάρες άποικους. Οι Πέρσες, στις εκστρατείες τους εναντίον της Ελλάδας, χρησιμοποίησαν μ. διαφόρων εθνικοτήτων, με την υπόσχεση της εύκολης λείας. Τον 4o και τον 3o αι. π.Χ. οι μ. ήταν περιζήτητοι στις ελληνικές πόλεις. Αντίθετα, στη Μακεδονία, η χρησιμοποίησή τους ήταν περιορισμένη. Στην αρχαία Ρώμη, σώματα μ. εμφανίστηκαν μετά τον Β’ Καρχηδονιακό πόλεμο. Αργότερα, στα χρόνια της φεουδαρχίας, οι φεουδάρχες είχαν στην υπηρεσία τους τμήματα μ., τα οποία έπαιζαν κατά κάποιο τρόπο τον ρόλο φεουδαρχικής εθνοφρουράς. Με τη διαμόρφωση των Κεντρικών κρατών στη Δυτική Ευρώπη, στις αρχές του 14ου αι., οι βασιλείς για να στηρίξουν την εξουσία τους διέθεταν προσωπικό στρατό από μ. Κατά τον 15o και τον 16o αι. εμφανίστηκαν και οι μισθοφορικοί στόλοι. Τους μ. της εποχής εκείνης αποτελούσαν πολίτες, μη δουλοπάροικοι, αγρότες, ξεπεσμένοι ιππότες, παιδιά αριστοκρατών καθώς και ξένοι. Στις παραμονές πολέμου, ο επικεφαλής του κράτους έδινε στον στρατιωτικό διοικητή την εντολή να συγκροτήσει καθορισμένο αριθμό στρατευμάτων, χορηγώντας του ταυτόχρονα τα απαιτούμενα χρήματα. Όταν τον 16o αι. άρχισαν να δημιουργούνται τα φεουδαρχικά απολυταρχικά κράτη (Ισπανία, Ολλανδία, Γαλλία, Πρωσία κ.ά.), οι μισθοφορικοί στρατοί ήταν μόνιμος θεσμός, τον οποίο διατηρούσαν και σε περίοδο ειρήνης. Σε πολλά κράτη, εκτός από τους μόνιμους μ. υπήρχαν και μ. που επάνδρωναν τον στόλο. Στο τέλος του 16ου αι., επιβλήθηκε στους μόνιμους μ. ομοιόμορφη εξαντλητική στρατιωτική εκπαίδευση και τυφλή υποταγή. Στη Ρωσία, στη Σουηδία και σε μερικά άλλα κράτη, η χρησιμοποίηση μ. ήταν άγνωστη. Σώματα μ. χρησιμοποιήθηκαν και στους νεότερους χρόνους για την εδραίωση της αποικιακής πολιτικής κυρίως στην Αφρική, στην Κατάγκα (Ζαΐρ) και στη Ζιμπάμπουε.
Dictionary of Greek. 2013.